|
سبب نزول سوره تحریم (مزمت عایشه و حفصه)
يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ لِمَ تُحَرِّمُ مَا أَحَلَّ اللَّهُ لَكَ
تَبْتَغِي مَرْضَاتَ أَزْوَاجِكَ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ. قَدْ فَرَضَ اللَّهُ
لَكُمْ تَحِلَّةَ أَيْمَانِكُمْ وَاللَّهُ مَوْلَاكُمْ وَهُوَ الْعَلِيمُ
الْحَكِيمُ. وَإِذْ أَسَرَّ النَّبِيُّ إِلَى بَعْضِ أَزْوَاجِهِ حَدِيثًا
فَلَمَّا نَبَّأَتْ بِهِ وَأَظْهَرَهُ اللَّهُ عَلَيْهِ عَرَّفَ بَعْضَهُ
وَأَعْرَضَ عَن بَعْضٍ فَلَمَّا نَبَّأَهَا بِهِ قَالَتْ مَنْ أَنبَأَكَ هَذَا
قَالَ نَبَّأَنِيَ الْعَلِيمُ الْخَبِيرُ. إِن تَتُوبَا إِلَى اللَّهِ فَقَدْ
صَغَتْ قُلُوبُكُمَا وَإِن تَظَاهَرَا عَلَيْهِ فَإِنَّ اللَّهَ هُوَ مَوْلَاهُ
وَجِبْرِيلُ وَصَالِحُ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمَلَائِكَةُ بَعْدَ ذَلِكَ ظَهِيرٌ. عَسَى
رَبُّهُ إِن طَلَّقَكُنَّ أَن يُبْدِلَهُ أَزْوَاجًا خَيْرًا مِّنكُنَّ مُسْلِمَاتٍ
مُّؤْمِنَاتٍ قَانِتَاتٍ تَائِبَاتٍ عَابِدَاتٍ سَائِحَاتٍ ثَيِّبَاتٍ
وَأَبْكَارًا. اى پيامبر چرا براى خشنودى همسرانت آنچه را خدا براى تو حلال
گردانيده حرام مىكنى خدا[ست كه] آمرزنده مهربان است. قطعا خدا براى شما [راه]
گشودن سوگندهايتان را مقرر داشته است و خدا سرپرستشماست و اوست داناى حكيم. و چون
پيامبر با يكى از همسرانش سخنى نهانى گفت و همين كه وى آن را [به زن ديگر] گزارش
داد و خدا [پيامبر] را بر آن مطلع گردانيد [پيامبر] بخشى از آن را اظهار كرد و از
بخشى [ديگر] اعراض نمود پس چون [مطلب] را به آن [زن] خبر داد وى گفت چه كسى اين را به
تو خبر داده گفت مرا آن داناى آگاه خبر داده است. اگر [شما دو زن] به درگاه خدا
توبه كنيد [بهتر است] واقعا دلهايتان انحراف پيدا كرده است و اگر عليه او به
يكديگر كمك كنيد در حقيقتخدا خود سرپرست اوست و جبرئيل و صالح مؤمنان [نيز ياور
اويند] و گذشته از اين فرشتگان [هم] پشتيبان [او] خواهند بود. اگر پيامبر شما را طلاق گويد اميد است
پروردگارش همسرانى بهتر از شما مسلمان مؤمن فرمانبر توبه كار عابد روزهدار بيوه و
دوشيزه به او عوض دهد. تحریم 1 تا 5
علی بن ابراهیم می گوید: دلیل نازل شدن این آیه
آن است که حفصه فهمید که خداوند به پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم خبر داده است
که ابوبکر بعد از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم خلافت را به دست می گیرد و بعد
از آن عمر ، پس پیامبر صلی الله علیه و
آله و سلم به او فرمود: لعنت خدا بر تو باد اگر این راز را فاش کنی.
پس حفصه ی ملعونه در همان روز عایشه را آگاه
ساخت، و عایشه ابوبکر را مطلع کرد و ابوبکر نزد عمر آمد و گفت: عایشه این داستان
را از حفصه برای من نقل کرد، و به حرف های وی اعتماد ندارم، پس تو از حفصه بپرس.
عمر نزد حفصه آمد و به وی گفت: این داستانی که عایشه از زبان تو نقل می کند چه
بوده است؟ او خبر را انکار کرد و گفت: من هیچ کدام از این سخنان را به وی نگفتم.
پس عمر به وی گفت: اگر این داستان صحت دارد، به ما بگو تا افدمات لازم را انجام
دهیم. گفت: آری رسول خدا صلی
الله علیه و آله و سلم این
امر را گفت. پس چهار نفر گردهم آمدند و تصمیم گرفتند که رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم را مسموم کنند. بنابراین جبرئیل این سوره را
بر رسول خدا صلی الله
علیه و آله و سلم نازل کرد. ( تفسیر قمی ج2ص360)
عَسَى رَبُّهُ إِن طَلَّقَكُنَّ أَن يُبْدِلَهُ أَزْوَاجًا خَيْرًا مِّنكُنَّ
مُسْلِمَاتٍ مُّؤْمِنَاتٍ قَانِتَاتٍ تَائِبَاتٍ عَابِدَاتٍ سَائِحَاتٍ ثَيِّبَاتٍ
وَأَبْكَارًا. منظور
عایشه است؛ زیرا از میان زنان پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فقط عایشه دوشیزه بود. ( تفسیر قمی ج2ص361)
|