عمه سادات
سلام علیک روح عبادات سلام علیک
غم، غربت، خستگى، توان از دل و آرامش از جانش گرفته بود. گويي در بيت الاحزان مـــادر پا نهاده است؛ بيت النّور زخمه به غريبانه هاي دلش مي زد! گويي غربت،
همزاد ازلي اين خاندان است! غربتي که گاهي در مدينه گاهي در طوس و اين بار در قم تجسّم
يافته بود...
عروج ملکوتی مسافر کوی رضوی،
خورشید مشعشع قم، دردانه کاظمی، مونس رضوی، حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها بر
صاحب کون و مکان، حضرت حجت ابن الحسن العسگری و تمامی دوستداران، شیعیان و متنعمان
خوان پربرکت مائده معصومی تسلیت و تعزیت باد.
نام شریف آن بزرگوار، «فاطمه» و مشهورترین لقب ایشان «معصومه» است. پدر بزرگوارش، امام هفتم شیعیان
حضرت موسى بن جعفر علیه السلام و
مادر مكرمهاش، حضرت نجمه خاتون علیها السلام
است كه آن بانو، مادر امام هشتم حضرت على بن موسى الرضا علیه
السلام نیز است . ازاین رو، حضرت معصومه سلام
الله علیها با حضرت رضا علیهما
السلام از یك مادر هستند.
ولادت
آن حضرت در روز اول ذىالقعده سال 173 ه . ق در مدینه منوره واقع شده است. دیرى نپایید كه در سنین كودكى، با مصیبت
شهادت پدر گرامى خود در حبس هارون در شهر بغداد مواجه شدند. از آن پس تحت مراقبت
و تربیت برادر بزرگوارش، حضرت على بن موسى الرضا علیه
السلام بزرگ شدند.
اين بانوي بزرگوار، از همان
آغاز، در محيطي پرورش يافت که پدر و مادر و فرزندان، همه به فضايل اخلاقي آراسته
بودند. عبادت و زهد، پارسايي و تقوا، راستگويي و بردباري، استقامت در برابر
ناملايمات، بخشندگي و پاکدامني و نيز ياد خدا، از صفات برجسته اين خاندان پاک سيرت
و نيکو سرشت به شمار مي رفت. پدران اين خاندان، همه برگزيدگان و پيشوايان هدايت،
گوهرهاي تابناک امامت و سکان داران کشتي انسانيت بودند.
حضرت معصومه سلام
الله علیها در خانداني که سرچشمه علم و تقوا و فضايل
اخلاقي بود، پرورش يافت. پس از آنکه پدر بزرگوار آن بانوي گرامي به شهادت رسيد،
فرزند ارجمند آن امام، يعني حضرت رضا علیه السلام
عهده دار امر تعليم و تربيت خواهران و برادران خود شد و مخارج آنان را نيز بر عهده
گرفت. در اثر توجهات زياد آن حضرت، هر يک از فرزندان امام کاظم علیه
السلام به مقامي والا دست يافتند و زبانزد همگان گشتند.
در سال 200 ه . ق در پى اصرار و تهدید مأمون
عباسى سفر تبعید گونه حضرت رضا علیه السلام
به مرو آغاز شد. آن حضرت بدون این كه كسى از بستگان و اهل بیت خود را همراه
ببرند راهى خراسان شدند.
یك سال پس از هجرت برادر،
حضرت معصومه علیها السلام به
شوق دیدار برادر، همراه عدهاى از برادران و برادرزادگان به سوى خراسان حركت
نمودند و در هر شهر و محلى از سوى مردم مورد استقبال واقع مىشدند. اینجا بود كه
آن حضرت نیز همچون عمه بزرگوارشان حضرت زینب سلام
الله علیها پیام مظلومیت و غربت برادر گرامىشان را به
مردم مؤمن و مسلمان مىرساندند و مخالفت خود و اهلبیت علیه
السلام را با حكومت حیلهگر بنىعباس اظهار مىفرمودند. بدین
ترتیب، تا كاروان حضرت به شهر ساوه رسید، عدهاى از مخالفین اهل بیت علیه
السلام كه از پشتیبانى مأمورین حكومت برخوردار بودند، سر راه را
گرفتند و با همراهان حضرت وارد جنگ شدند. در نتیجه، تقریبا همه مردان كاروان به
شهادت رسیدند، حتى بنا بر نقلى حضرت معصومه علیها
السلام را نیز مسموم نمودند.
بر اثر مسمومیت از زهر جفا،
حضرت فاطمه معصومه علیها السلام
مریض شدند و از آن جایى كه دیگر امكان ادامه راه به سوى خراسان ممكن نبود، قصد
شهر قم را نموده و سؤال فرمودند: از این شهر (ساوه) تا "قم" چند فرسخ
راه است؟ در پاسخ گفتند: ده فرسخ. فرمودند: مرا به شهر قم ببرید؛ زیرا از پدرم
شنیدم كه مىفرمود: "شهر قم مركز شیعیان ما
است."
بزرگان شهر قم، وقتى از این
خبر مسرت بخش مطلع شدند به استقبال آن حضرت شتافتند، و در حالى كه، «موسى بن
خزرج» بزرگ خاندان «اشعرى» زمام ناقه آن حضرت را به دست گرفته بود، و عده
فراوانى از مردم پیاده و سواره گرداگرد كجاوه حضرت در حركت بودند. در روز 23 ربیع
الاول سال 201 ه . ق حضرت وارد شهر مقدس قم شدند. سپس در محلى كه امروز "میدان میر" نامیده مىشود در جلوى منزل
شخصى «موسى بن خزرج» شتر آن حضرت زانو زد و افتخار میزبانى حضرت نصیب او شد.
آن بزرگوار به مدت 17 روز در
این شهر زندگى نمود و در این مدت، مشغول عبادت و راز و نیاز با پروردگار متعال بود. هماكنون محل عبادت آن حضرت
حجرهاى است در مدرسه ستیه به نام "بیت النور"
كه محل زیارت ارادتمندان آن حضرت است.
سرانجام، آن بزرگ یادگار
اهلبیت علیه السلام در
روز دهم و یا دوازدهم ربیع الثانى سال 201 ه. ق، پیش از آن كه دیدگان مباركش به
دیدار برادر روشن شود، در دیار غربت و با اندوه فراوان دیده از جهان فرو بست و
شیعیان را در ماتم خود به سوگ نشاند. مردم قم با تجلیل فراوان پیكر پاكش را به سوى
محلى به نام "باغ بابلان"، كه
قبرستان خانوادگى اشعریون بود، تشییع و به خاك سپردند . پس از دفن حضرت معصومه علیها
السلام، "موسى بن خزرج" سایبانى از بوریا بر فراز قبر
شریف ایشان قرار داد، تا اینكه پس از سالها حضرت زینب سلام
الله علیها دختر امام جواد علیه
السلام اولین گنبد را بر فراز قبر شریف عمه بزرگوارشان بنا كرد و
بدین سان، تربت پاك آن بانوى بزرگوار اسلام قبله گاه قلوب ارادتمندان به اهل بیت
علیهم
السلام و دارالشفاى دل سوختگان عاشق ولایت و امامت شد. ( زندگىنامه حضرت معصومه علیها
السلام، انتشارات آستانه مقدسه قم(
امام صادق علیه السلام مي فرمايند:
آگاه باشيد که براي خدا حرمي است و آن مکه است؛ و براي پيامبر خدا حرمي است و آن
مدينه است. و براي اميرمؤمنان حرمي است و آن کوفه است. بدانيد که حرم من و فرزندانم
بعد از من، قم است. آگاه باشيد که قم، کوفه کوچک ماست، بدانيد بهشت هشت دروازه
دارد که سه تاي آن ها به سوي قم است. بانويي از فرزندان من
به نام فاطمه، دختر موسي، در آن جا رحلت مي کند که با شفاعت او، همه شيعيان ما
وارد بهشت مي شوند.(بحارالانوار ج 60 ص 21)
امام صادق علیه السلام مي فرمايند: كسی
كه آن خانم ( حضرت معصومه علیها السلام)
را زیارت كند در حالی كه آگاه به شأن و منزلت ایشان باشد، به
بهشت می رود.(بحار الانوار، ج 48، ص 307)
امام جواد علیه السلام مي فرمايند: كسی
كه عمه ام را در قم زیارت كند پاداش او بهشت است.
(كامل الزیارة)
امام رضا علیه السلام مي فرمايند:
هركس معصومه را در قم زیارت كند ، مانند كسی است كه مرا زیارت كرده است.(
ناسخ التواریخ، ج 3، ص 68)
|