معرفت سبب و وسیله ی سعادت

امام صادق عَلیهِ السَّلام می فرمایند: خدا خودداری و امتناع فرموده که کارها را بدون اسباب فراهم آورد پس برای هر چیزی سبب و وسیله ای قرار داد و برای هر سببی شرح و گشایشی مقرر داشت و برای هر شرحی نشانه ای گذاشت و برای هر نشانه ی دری گویا نهاد، عارف حقیقی کسی است که این در را شناخت و نادان حقیقی کسی است که به این در نادان گشت، این در رسول خدا و ما هستیم.(اصول کافی ج1ص259)

علامه در ذیل این حدیث می گوید: اگر چه خدا قادر است که امور جهان را بدون علل و اسباب فراهم آورد، چنان چه گاهی عیسی را بدون پدر ایجاد می کند و آتش را بدون اسباب معمولی بر ابراهیم سرد و سلامت می نماید ولی به طور عموم و کلی عادتش بر این جاری گشته که امور جهان را با وسایل و اسبابی مخصوص جریان دهد و فراهم اورد. و ترتیب اسباب در این حدیث شریف چنان است که خدا برای سعادت و نجات مردم سببی قرار داده که آن معرفت و اطاعت خداو رسول و ائمه اطهار عَلیهِم السَّلام است و برای این سبب شرحی قرار داده که قوانین دینی است و برای این شرح مشانه یا دانشی گذاشته که آن قران است و برای قران در گویایی مقرر داشته که آن پیغمبر و ائمه معصوم اند. پس هر که خواهد به سعادت و نجات برسد باید این طریق را پیماید.

معصومین عَلیهِم السَّلام تنها رهبران مورد تائید خداوند و مظاهر تامّ خداوند و جانشیان بر حق خدا در بین مردم و تنها متخصصان راه رسیدن به خداوند هستند. خداوند به همه انسان ها دستور داد تا برای رسیدن به او از رهبران ، وسیله ها و واسطه های مطمئن و به خصوص که ائمه معصومین عَلیهِم السَّلام باشند استفاده شوند. همان طور که در آیه ای از قرآن فرمود:

"ای اهل ایمان از خدا بترسید و در جستجوی وسیله برای نزدیک شدن به او باشید."

و همچنین آن چه از فرمایش معصومین عَلیهِم السَّلام بیان شد مصداق کامل وسیله تنها و تنها معصومین هستند که خداوند ما را پس از خلق آن ها و از نور آنها خلق کرده است تا بدین وسیله امکان برقراری ارتباط با خداوند به وسیله شناخت و تبعیت از آن ها برای همه انسان ها فراهم شود.

در دعای ندبه چنین آمده است: " و آنان را مایه ی رسیدن به قرب خویش و وسیله به سوی رضوانت ساختی " در دعای امام سجاد عَلیهِ السَّلام در روز عرفه نیز می خوانیم: " و آنان را وسیله به سوی خود و راه به سوی بهشت خویش قرار دادی"

از این رو بدست می آید که منظور از وسیله همان امامان معصوم عَلیهِم السَّلام هستند. بنابراین وسیله ی برگرفتن به سوی خداوند انجام دادن اموری است که مایه ی رضایت و نزدیکی به درگاه آن حضرت است و چون خداوند برای هر قوم هدایت کننده ای و برای هر امت امامی قرار داده است چنان که فرمود: " و برای هر قوم هدایت کننده ای هست." امام را وسیله ای برای آنان به سوی خویش تعیین کرد. پس بر هر قومی لازم است هادی و وسیله خود را بشناسد و هر ان چه موجب نزدیک شدن به او و مایه رضایتش هست انجام دهند زیرا که بدون شناخت او تقربی وجود ندارد.